Người già mất ngủ do đâu? Top 3 cách trị mất ngủ cho người già an toàn

Hơn một nửa người cao tuổi cảm thấy mệt mỏi, bứt rứt, suy kiệt sức lực khi gặp phải tình trạng không ngủ được, ngủ không ngon giấc hoặc chập chờn thức giấc nhiều lần. Những cách chữa bệnh mất ngủ ở người già không cần sử dụng thuốc bạn nên thử áp dụng sẽ mang lại hiệu quả đấy.

Khoảng 50% người già gặp phải tình trạng mất ngủ

I – Tại sao người già hay mất ngủ?

Theo thống kê, tỉ lệ nữ bệnh nhân lớn tuổi mất ngủ nhiều hơn nam, trong đó 31% – 38 % người 18 – 64 tuổi, và 45 % người từ 65 – 79 tuổi.

Có thể thấy, quá trình lão hóa liên quan mật thiết đến sự thay đổi một cách tự nhiên của hệ thống sinh lý kiểm soát giấc ngủ và hành vi ở người già.

Nguyên nhân chính gây bệnh mất ngủ ở người cao tuổi được chia thành những nhóm cơ bản như:

– Mất ngủ tạm thời: Mất ngủ người cao tuổi tạm thời là rối loạn hay gặp nhất chiếm 30 đến 40% dân số, thường xuất hiện vài đêm hoặc trong thời gian ngắn một vài tuần, ở những người bình thường. Nguyên nhân chủ yếu do các bệnh cơ thể: Đau cấp, ho, sốt, mẩn ngứa dị ứng… hoôi trường: Tiếng ồn, độ cao, phòng ngủ không thích hợp…

– Rối loạn giấc ngủ nguyên phát: Phổ biến nhất là chứng ngưng thở khi ngủ (hay gặp ở những người béo phì, thừa cân) hoặc các hiện tượng chân tay tự cử động về đêm, gây thức giấc.

– Rối loạn giấc ngủ thứ phát: Nổi bật nhất là chứng đau do các bệnh cơ xương khớp (thoái hóa khớp, loãng xương…). Cơn đau tăng lên lúc nửa đêm về sáng, khiến bệnh nhân bị tỉnh giấc và sau đó rất khó ngủ tiếp.

– Một số bệnh lý khác cũng gây chứng mất ngủ ở người lớn tuổi như: thiếu máu cơ tim gây đau ngực, tiểu đêm (do u xơ tiền liệt tuyến, tiểu đường), khó thở (do suy tim, viêm phế quản, hen).

– Bệnh lý tâm thần kinh: Theo ước tính, khoảng 30% người cao tuổi trong cộng đồng và 50% người cao tuổi trong các viện dưỡng lão có triệu chứng trầm cảm. Bệnh trầm cảm là yếu tố ảnh hưởng nhiều nhất đến rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi, mất ngủ ở người già.

Bệnh nhân thường khó bắt đầu giấc ngủ hoặc hay bị thức giấc sớm, có hiện tượng ngủ ngày. Một số người còn có những thời điểm bị kích động nên rất khó ngủ.

Ngoài ra, các rối loạn tâm thần khác cũng có khả năng gây mất ngủ, cụ thể như lo âu quá mức (sợ mất uy tín, mất sự tín nhiệm khi nghỉ hưu, ám ảnh về tai nạn của người thân hoặc lo lắng về tài chính…), sa sút trí tuệ. 

– Do thuốc: Các loại thuốc corticoid, nội tiết tố tuyến giáp, thuốc điều trị bệnh thần kinh hoặc trầm cảm, các thuốc chẹn beta giao cảm, thuốc hạ huyết áp Methyldopa… có tác dụng phụ gây mất ngủ người cao tuổi.

– Do chế độ ăn uống: Nếu người cao tuổi ăn quá no vào bữa tối sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giấc ngủ. Đồng thời, chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng, không khoa học, thừa chất đạm, chất béo, các thực phẩm chứa cồn và các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá, cà phê cũng tác động xấu tới sức khỏe và chất lượng giấc ngủ của người cao tuổi.

– Ngoài những nguyên nhân trên, một số dược phẩm được coi là thuốc ngủ như benzodiazepine nhưng lại có thể khiến người già ngủ nhiều hơn vào ban ngày và tỉnh táo vào ban đêm. Điều trị mất ngủ ở người già cần xem xét đến những yếu tố nguyên nhân này.

( →  Xem thêm nguyên nhân người trẻ tuổi bị mất ngủ TẠI ĐÂY)

II – Người già mất ngủ phải làm sao? Cách chữa trị mất ngủ cho người già

Một số cách trị chứng mất ngủ cho người già có thể kể đến như: sử dụng thuốc trị mất ngủ cho người già; chế độ ăn uống, điều chỉnh thói quen sinh hoạt, liệu pháp tâm lý. Cụ thể:

1. Người già mất ngủ nên uống thuốc gì?

Điều trị mất ngủ ở người già thường phải thăm khám nội khoa, làm rõ các rối loạn tâm thần đã mắc trước kia, các chế độ đang điều trị bao gồm các loại thuốc, liều lượng (kể cả nguồn gốc thuốc), và đặc biệt là các loại thuốc ngủ đã dùng. 

– Những người bị mất ngủ do đau xương khớp được cho dùng thuốc chữa thoái hóa khớp hoặc thuốc giảm đau. Việc điều trị tốt và sử dụng thuốc chữa mất ngủ ở người già phù hợp sẽ giúp bệnh nhân có lại giấc ngủ bình thường.

Người già bị mất ngủ chỉ nên uống thuốc theo đơn của bác sĩ

** Lưu ý: Việc sử dụng thuốc chữa mất ngủ cho người già cần phải được đi khám và có sự kê đơn của bác sĩ chuyên khoa tâm thần bởi mỗi bệnh nhân sẽ có một nguyên nhân mất ngủ khác nhau, từ đó sẽ có phác đồ điều trị bệnh riêng.

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại thuốc bổ cho người già mất ngủ và thuốc chữa bệnh mất ngủ ở người già. Tuy nhiên người bệnh hoặc người nhà tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc mất ngủ cho người già, thuốc cho người già mất ngủ về uống khi chưa hỏi ý kiến bác sĩ.

( →  Xem thêm: Bệnh mất ngủ uống thuốc gì? 3 Loại thuốc trị mất ngủ hiệu quả nhất)

2. Ăn gì chữa mất ngủ cho người già? 

Cách chữa chứng mất ngủ ở người già không cần dùng thuốc chính là xây dựng chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng, nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ, đồng thời hạn chế đường và chất béo để nâng cao sức đề kháng tạo hệ miễn dịch, góp phần đẩy lùi bệnh mất ngủ ở người già và cả những bệnh khác. Một số thực phẩm hỗ trợ trị mất ngủ ở người lớn tuổi gồm:

– Chuối: Chuối rất giàu magie và kali – đây là 2 dưỡng chất giúp não bộ thư giãn, tránh tình trạng căng thẳng, stress. 

– Sữa chua: Chứa nhiều axit tryptophan nên rất tốt cho giấc ngủ.

– Cá: Với hàm lượng protein cao và dồi dào, cá  là thực phẩm tốt cho sức khỏe não bộ. Do đó, để hỗ trợ trị chứng mất ngủ ở người già, hãy tăng cường ăn cá nhé.

– Cải bó xôi: Hay còn gọi là rau bina, rau chân vịt. Loại thực phẩm này rất giàu kali nên giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ cực tốt. Nếu đang băn khoăn người già bị mất ngủ phải làm sao, bạn hãy bổ sung cải bó xôi vào chế độ ăn uống hàng ngày xem sao nhé.

– Trứng: Giàu protein, để cải thiện chứng mất ngủ ở người lớn tuổi, hãy ăn trứng vào buổi tối nhé.

– Hạt sen: Ngoài tác dụng bồi bổ cơ thế, lại còn có tác dụng an thần. Bạn có thể chế biến một số món ăn trị mất ngủ cho người già từ hạt sen như gà hầm hạt sen, chân giò hầm hạt sen, cháo hạt sen, chè hạt sen…

– Uống trà hoa cúc, trà tâm sen, trà atiso hay trà gừng cũng là cách trị mất ngủ cho người lớn tuổi khá hiệu quả và an toàn.

– Sữa cho người già mất ngủ: Người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ về việc sử dụng sữa cho người già mất ngủ. Khi mua sữa cho người già mất ngủ cần lựa chọn các sản phẩm của thương hiệu uy tín và nổi tiếng.

Một cách trị mất ngủ ở người già không dùng thuốc nữa đó là điều chỉnh các thói quen sinh hoạt (nhất là đối với trường hợp mất ngủ do rối loạn tâm lý kéo dài). Một số biện pháp có hiệu quả như:

– Tập thể dục đều đặn hàng ngày (tránh tập nhiều sau 6 giờ tối).

– Giải quyết hoặc tạm gác lại những vấn đề khiến bạn lo lắng nhằm tạo cho mình cảm giác thư giãn cả về thể chất lẫn tinh thần trước khi lên giường ngủ.

– Tạo một môi trường thư giãn và yên tĩnh khi đi ngủ, bao gồm các điều kiện hạn chế ánh sáng, tiếng ồn và duy trì nhiệt độ phòng phù hợp… cũng là một cách chữa bệnh mất ngủ cho người già.

– Chỉ đi ngủ khi đã cảm thấy buồn ngủ và sẵn sàng cho việc này. Trước đó, nên tắm nước ấm để làm tăng nhiệt độ cơ thể, giúp giấc ngủ bắt đầu dễ dàng hơn.

– Cố gắng tạo thói quen đi ngủ đúng giờ.

– Buổi sáng thức dậy không nên nằm nán lại giường quá lâu.

– Không nhìn đồng hồ ban đêm.

– Không dùng các thức uống có tính kích thích như: cà phê, rượu, bia, thuốc lá.

– Không ăn hoặc uống quá nhiều trong vòng 3 tiếng trước giờ ngủ.

– Không ngủ ngày nhiều.

– Tắm nước ấm trước khi ngủ giúp làm tăng nhiệt độ cơ thể và ngủ dễ hơn.

Cách chữa bệnh mất ngủ cho người già không cần dùng thuốc chính là tập thể dục

III – Lưu ý khi người già mất ngủ

Một số những nguy hại khác dễ nhận thấy nhất ở hầu hết những người mắc bệnh mất ngủ nói chung và người già mất ngủ nói riêng như: 

– Khó khăn khi duy trì giấc ngủ.

– Thức dậy sớm, không thể quay trở lại giấc ngủ

– Luôn cảm thấy lo âu, phiền muộn, cáu gắt hay quên.

– Ban ngày cảm thấy buồn ngủ, mệt mỏi hay kiệt sức, khó ngủ, có khi thức suốt đêm

– Dễ bị tai nạn do thiếu ngủ, khó tập trung.

– Giảm chất lượng cuộc sống.

– Mất ngủ người lớn tuổi kéo dài sẽ làm cơ thể và tinh thần luôn mệt mỏi, lo lắng, tâm lý không ổn định và không kiềm chế được cảm xúc.

Do đó, nếu tình trạng người già mất ngủ thường xuyên và kéo dài, tốt nhất người bệnh nên sắp xếp thời gian đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt. Tránh tình trạng mất ngủ trở nặng gây ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống.

Hy vọng những thông tin trên về cách chữa mất ngủ cho người lớn tuổi sẽ có ích và giúp cho nhiều người cao tuổi ngủ ngon hơn mỗi đêm, để luôn sống vui sống khỏe mỗi ngày.

* Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh!